Bir zamanlar eğlenmeye gittiğimiz, alışveriş yaptığımız, önünden geçtiğimiz veya reklam filmlerini izlediğimiz pek çok markayı artık göremiyoruz. Deyim yerindeyse tozla duman olan bu markalar; mali sıkıntılar, yönetimsel çatışmalar, kurun yükselmesi ve siyasi belirsizlik gibi sebeplerden dolayı iflas bayrağını çekebiliyor.
Bugün, zamanında oldukça popüler olmalarına ve toplumun büyük bir kesimi tarafından rağbet görmelerine rağmen işler ters gittiğinde bir “Hoşça kal…” bile demeden ortadan kaybolan ünlü Türk markalarını inceleyeceğiz.
‘Zehirli ayakkabı’ ile gündeme gelen Arow
“Tek benzeri öteki teki” gibi iddialı bir sloganla piyasaya giren Arow, Türkiye’nin dev ayakakabı markalarından birisiydi. 2014 yılında Arow marka ayakkabıların zehirli olduğu haberi ise markanın piyasadan silinmesine sebep oldu.
Direkt olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığının yaptığı açıklamaya göre, 15 model ayakkabıdan numune alındığı bu modellerden 12 tanesinin ilgili tebliğlerdeki kimyasal kısıtlara uygun olmadığı belirtildi. Aradan bir yıl geçtikten sonra da Arow’un iflasına karar verildi.
Şapkasıyla meşhur Türk Petrol
İş modeli olarak ürün ithal edip iç pazarda dağıtmak üzerine kurulu olan Türk Petrol, 1972 yılında istasyon sayısını beş yüzün üzerine çıkardı. Fakat bir yıl sonra gerçekleşen petrol krizi özellikle Türkiye’yi ve dolayısıyla Türk Petrol’ü de etkiledi.
2005’te Türk Petrol’ün Hollanda merkezli Shell’in istasyonlarına dönüştürülmeye başlandı. 2015 yılında ise Demirören Holding, Total’in Türkiye’deki tüm operasyonlarını satın aldı. Bu satın almadan sonra Türk Petrol, Demirören Grubu’nun akaryakıt sektöründe dördüncü markası oldu. Diğerleri ise Milangaz, Total ve M Oil…
Hülya Ayşar’lı reklamı pek meşhur olan Türk Petrol’ün hikâyesi burada bitmiyor.
2020 yılında ise OYAK, Güzel Enerji’yi satın aldı. Güzel Enerji, Total ve M Oil’i bünyesinde bulunduran bir oluşumdu. OYAK, Güzel Enerji’yi Demirören’den alınca Total ile pazara geri döndü. Yani bugün yenilenen yüzüyle Total Energies olarak… Bu satın almadan sonra ise Türk Petrol markası, Oyak grubuna geçmiş oldu anlayacağınız.
Türkiye’nin yerli ve millî operatörü Aycell
Aycell, rekabetin kıyasıya olduğu GSM piyasasına dayanamayan operatörlerden biriydi. Türk Telekom bünyesinde 2001 yılında kurulan Aycell; Turkcell, Telsim, Aria gibi rakiplerine göre fiyat avantajı sunarak ön plana çıkmaya çalıştı.
Tüketici lehine adımlar atsa da kurulmasından bir yıl sonra hedeflerine ulaşamayan Aycell, hem pazara geç girmesi hem de fiyat politikası gibi sebeplerle zarar etmeye başladı.
Altyapı yatırımlarına büyük bir kaynak gerektiği ve kapsama alanı anlamında da yetersiz olan Aycell, en sonunda Aria ile birleşti. Türkiye’nin en büyük sermayeli şirketlerine arasına giren ikili için yeni bir marka kimliği de beraberinde geldi ve Avea doğdu. 2006 yılında ise Avea, yoluna Türk Telekom ile devam etti.
Yabancı teknoloji şirketlerine kafa tutan Gold Bilgisayar
1990 yılların başlarından temelleri atılan Gold Bilgisayar, Türkiye’nin en büyük teknoloji perakendecilerinden birisiydi.
Ömer ve Önder Dinç tarafından temelleri atılan şirket, 10 yıllık bir süre zarfında 56 mağaza açtı. Küçümsenmeyecek bir büyümeye ulaşan şirket, pazarda ciddi söz sahibi olan yabancı şirketlere karşı ayakta kalmayı başardı fakat bu başarı uzun vadeli olmadı.
Kurun yükselmesi, siyasi belirsizlik, ithal edilen mallara tedarikçilerin zam yapması ve BDDK’nın taksit sınırlaması yapması gibi sebepler Gold Bilgisayar’ın sonunu getirdi.
Çocukluk hayallerimizle birlikte yıkılan Tatilya
90’lı yılların İstanbul’unda çocukluğunu yaşayan herkes Tatilya’yı bilir. Tatilya, 20 Nisan 1996 tarihinde dönemin cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından açılışı yapılarak faaliyete geçen bir eğlence parkıydı.
İşletmenin mali durumunun kötüleşmesi, Tatilya’nın kapatılmasının sebeplerinden biriydi. Tatilya’nın 1997 yılından itibaren sürekli olarak zarar etmesi işletmenin satışını da zorlaştırdı. 2000’li yılların başında Türkiye’de birçok yeni eğlence merkezinin açılması ve dolayısıyla rekabetin artması Tatilya’nın kapanmasının bir diğer nedenlerinden biriydi.
Hatırlayanların gözü yaşlı olduğu İxir
1999 yılında bir intenet servis sağlayısıcı olarak hizmet hayatına başlayan İxir, döneminin en çok tanınanlardan biriydi.
İxir, her ne kadar popüler olsa da yönetimsel anlamda birtakım sıkıntılar yaşadığı için kısa bir süre sonra düşüşe geçti. İlk yılının ardından medya ve e-ticaret alanında da girişimlerde bulunan İxir, 2000 yılında gelen ekonomik kriz dalgasının mağdurlarından biri oldu ve kapatıldı.
Banu Alkan’ın oynadığı İxir reklamını hatırlayanlar burada mı?
Kendisinden geriye birkaç CD ve reklam filminden başka bir şey kalmayan İxir’in Doğuş Holding’e 72 milyon dolar zarar ettirdiği biliniyor.
