Gıda ürünlerindeki fahiş fiyat artışları nedeniyle Türkiye’deki binlerce çölyak hastası ihtiyaçlarını karşılayamaz duruma geldi. Ömür boyu buğday, arpa, çavdar, yulaf ve bunlardan üretilen besinlerde bulunan glutenden uzak durması gereken yaklaşık 750 bin çölyak hastası 400 gramlık bir poşet makarnaya 172 lira, bir çubuk krakere 67.50 lira ödemek zorunda.
Normalde bir poşet makarna 18.50 TL, bir paket çubuk kraker 7 liraya satılıyor. Normal ürünlere göre bazı glutensiz ürünlerin fiyatı 10 kat daha pahalı. Devlet tanı koyulan çölyak hastalarına ayda 360 lira destek veriyor ama bu destek bir kişinin yeme ihtiyacını bir hafta bile karşılamıyor.
“MARKET MARKET GEZİYORUZ”
Çölyakla Yaşam Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Serap Ardıç Aymelek, bir çölyak hastasının aylık gıda giderinin en az 2 bin 500 TL olduğunu vurgulayarak devlet desteğinin en az 1500 lira olması gerektiğini söyledi. Çölyaklılara dönük gıda ürünlerinin çok pahalı olduğu için özellikle kırsal bölgelerde mısır unu dışında çocuklara bir şey yedirilemediğine dikkat çeken Aymelek, “Yetersiz beslenme başka hastalıklara da davetiye çıkarıyor. Alım gücü çok düştü. Normal makarnaya yüzde 40 zam geliyorsa çölyaklıların makarnası yüzde 100 zamlanıyor. Mesela çölyaklı çocuğu olan anne babalar çocuğuna çikolata tatlı alamaz duruma geldi. Bu ihtiyacı karşılamak için ekmeği şekerli suya yatırıp tatlı niyetine yediriyorlar” dedi. Glutensiz ürünlerde KDV’nin kaldırılması gerektiğini dile getiren Aymelek, “Her yerde ürün yok. Market market geziyoruz. Ancak e-ticaret sitelerinde ürün bulunabiliyor, onlara da ayrıca kargo bedeli ödemek lazım. Kırsal kesimde yaşayan çölyaklılar daha zor durumda” diye konuştu.
54 BİN TANI VAR
Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemlerinden elde edilen verilere göre Türkiye’de tanı konan çölyak hastası sayısı 2022 yılı sonu itibarıyla 54 bin 27. Türkiye’de çölyak hastalığı görülme sıklığı yüzde 1 ile binde 3 arasında değişiyor ve 250 bin ile 750 bin arasında çölyak hastası olduğu tahmin ediliyor. Asgari ücretle çalışan insanların bu hastalıkla mücadele etmesi çok zordu, son zamlarda neredeyse imkânsız hale geldi. Market raflarından edindiğimiz bilgilere göre, glutensiz dilimli 250 gram ekmeğin fiyatı 95.50 TL iken, 500 gram normal ekmeğin fiyatı 22.50 TL. Glutensiz çikolatalı gofret 85.50 TL iken normal çikolatalı gofret 6 TL’ye satılıyor. Markaya göre değişmekle birlikte çölyaklı hastalara dönük, çikolatalı bisküvi 130 gram 125 lira, cips 475 gram 177 TL, pötibör 150 gram 179 lira, tel şehriye 250 gram 106 TL’ye satılıyor.
